Een 68-jarige zorgvrager met meerdere chronische aandoeningen, waarbij hartfalen een belangrijke rol speelt in zijn dagelijks leven, was recent opgenomen geweest op de afdeling chirurgie vanwege een abces tussen zijn lever en galblaas. Na een opname van anderhalve week mocht hij terug naar huis zodra de thuiszorg weer werd opgestart. In principe zouden zijn zorgbehoeften niet significant veranderen; hij moest nog drie dagen antibiotica innemen, waarna de zorg zoals voorheen zou worden hervat.
Tijdens een huisbezoek ter controle van zijn gezondheid en de situatie thuis viel het op dat meneer aanzienlijk vocht vasthield, met zwelling in de benen, romp en gezicht. Bij het wegen bleek hij maar liefst 10 kilo boven zijn streefgewicht te zitten, wat direct alarmbellen deed afgaan.
Na contact met de ziekenhuisafdeling bleek dat meneer volgens het ziekenhuis op eigen initiatief was gestopt met het gebruik van zijn diuretica en dit had doorgegeven aan de apotheek. Meneer zelf herinnerde zich dit echter niet meer goed en leek behoorlijk ziek, wat twijfel opriep over de betrouwbaarheid van zijn informatie. Ook bleek dat er geen contact was geweest met familie of de hartfalenpoli, waar hij onder controle staat.
Ik ben verbijsterd dat een ernstige fout zo gemakkelijk kon plaatsvinden. Apotheekmedewerkers dienen altijd volgens protocol te werken; hoe heeft dit kunnen gebeuren zonder verificatie door een arts?
Na contact met de hartfalenpoli werd duidelijk dat ook zij geschokt waren. Het incident had nooit mogen plaatsvinden en had levensbedreigende gevolgen kunnen hebben. De poli heeft besloten alles te controleren en hierover een rapport op te stellen.
In overleg met de hartfalenpoli is direct een plan van aanpak opgesteld. Dit plan omvatte:
-
Het bepalen van een startdosering voor de diuretica om thuis te hervatten.
-
Dagelijkse bloeddrukcontrole.
-
Het inplannen van een bloedafname aan huis om de huidige waarden te bepalen.
-
Een nieuwe evaluatie van zijn situatie binnen een week.
-
Duidelijke instructies dat bij verdere gewichtstoename of verslechtering van klachten direct contact moet worden opgenomen.
Door direct actie te ondernemen, konden we deze keer gelukkig tijdig bijsteken, waardoor meneer uiteindelijk weer op zijn streefgewicht kwam zonder extra complicaties. Dankzij goede samenwerking met de hartfalenpoli konden we het behandelplan veilig uitvoeren, door de diuretica dosering bij de opstart te verlagen. Dit vraagt om maatwerk. Wanneer meneer te hoog gedoseerd zou worden, zou dit kunnen leiden tot overmatig vochtverlies, wat de bloeddruk te laag maakt. Dit kan ook een verstoring in de elektrolyten veroorzaken, wat zorgt voor onregelmatige hartslagen, spierzwakte en verwardheid. Bovendien kunnen er nierproblemen optreden, waardoor de nieren tijdelijk minder goed werken of zelfs uitvallen.
Wat mij het meest is bijgebleven, is dat er in het werkveld vaak blindelings wordt vertrouwd op wat een cliënt aangeeft, zonder dat dit wordt geverifieerd. In mijn situatie werd er onvoldoende gekeken naar de algehele conditie van de persoon, zowel fysiek als mentaal. Hierdoor werden belangrijke beslissingen genomen zonder contact met een arts of andere relevante professionals, waardoor de kans op levensbedreigende fouten aanzienlijk werd vergroot.
Reactie plaatsen
Reacties